Aktywność fizyczna, w której człowiek odbijał piłkę o ścianę, towarzyszy ludzkości od stuleci. W tego typu zabawach i grach wykorzystywano rozmaite kije, rakiety, albo jedynie własne ręce. Pierwsze wzmianki o sporcie, który może być podstawą squasha, pochodzą z XII-wiecznej Francji i dotyczą tzw. gry w dłoń (jeu de paume), która potem stała się tenisem królewskim. Do popularnych należą też informację, jakoby jednym ze źródeł squasha miały być angielskie więzienia, w których osadzenie uprzyjemniali sobie czas poprzez odbijanie piłki o ściany przy pomocy specjalnej rakiety. Dlatego też grę tę nazwano "racquet". W XIX wieku gra zyskała dużą popularność w szkołach, m.in. w Harrow. W wyniku intensywnej gry uczniowie odkryli, że piłeczka przebita zupełnie inaczej odbija się od ściany i nie zachowuje, jak piłka wykorzystywana w popularnym tenisie. Dziurawa piłeczka ulega zgnieceniu (ang. squash) i po odbiciu od ściany nie wraca wprost do gracza. Dlatego też aby rozegrać partię squasha trzeba wiele więcej wysiłku niż w przypadku tenisa.
Kilka pierwszych faktów
Pierwsze korty przeznaczone do squasha powstały w Anglii w 1864 roku, co pozwoliło uznać go za nową dyscyplinę sportową. Pierwsze informacje o squashu jako odrębnej dyscyplinie pochodzą z końca XIX wieku, z książki księcia Beaufort pt. "The Badmintion Library of Sports and Partime". Squash doczekał się także wielu specjalistycznych publikacji, wśród których pierwszą była wydana w 1901 roku książka mistrza świata w tenisie i racquet - Eustacha Milles'a. Przypuszcza się, że dzięki tej pozycji korty do squasha zaczęto budować na prywatnych posiadłościach oraz w szkołach i na terenie uniwersytetów.
W 1920 roku miały miejsce pierwsze Mistrzostwa Świata w squashu i zorganizowano je w Anglii. Osiem lat później utworzono pierwsze stowarzyszenie squasha oraz ustalono jego oficjalną strukturę administracyjną, czyli Squash Racquet Association. Korty wybudowane na początku dwudziestego wieku w londyńskim Bath Club wyznaczyły standardy i uznano je za idealne. Dzięki nim ustalono, że boisko do squasha będzie miało rozmiar 6,4 x 9,75 m. Podczas zorganizowanych w 1933 roku, pierwszych Mistrzostw w Squasha w Anglii, tytuł mistrza zdobył pochodzący z Egiptu F.D. Amr Bey.
Squash a kobiety
Ciekawostką jest, że pierwsze mistrzowskie rozgrywki dla kobiet zorganizowano blisko dekadę wcześniej, w 1922 roku. Do 1960 tytuły mistrzowskie należały tylko i wyłącznie do Brytyjek. W historii squasha szczególnie wyróżniła się Janett Morgan (po mężu Shardlow), która tytuł mistrzowski wywalczyła w latach 1950-1958 aż dziesięciokrotnie. W latach późniejszych najlepszymi zawodniczkami były Australijka Heather McKay (1966-1977) oraz pochodząca z Nowej Zelandii Susan Devoy (1984-1992).
Wybuch fascynacji squashem
Do popularyzacji squasha na świecie przyczynili się głównie panowie, Jonah Barrington z Irlandii oraz Australijczyk Geof Hunt, którzy tytuły mistrzowskie zdobywali ramię w ramię począwszy od lat 60-tych, na latach 80-tych skończywszy. Uznaje się, że dzięki nim wybuchła moda na squasha i zwiększyło się zainteresowanie sportem. Statystyki mówią, że la początku lat 90-tych dwudziestego wieku na świecie powstało ponad 46 tysięcy kortów, a squasha uprawiało jakieś 15 milionów osób. Co więcej, w Stanach Zjednoczonych popularność zdobył squash w wersji debla. Tam, w 1933 roku zorganizowano nawet pierwsze amerykańskie mistrzostwa w deblu.
Za prawą wojsk brytyjskich, squash szybko rozprzestrzenił się w krajach stanowiących kolonie - Indiach, RPA, Egipcie, Nowej Zelandii czy Anstralii. Warto zauważyć, że wielu mistrzów squasha pochodzi właśnie z Australii. Na tym kontynencie sport przyjął się bardzo dobrze i jest tam namiętnie uprawiany od lat 60-tych aż po współczesność.
Squash w Europie
Wśród krajów europejskich widać tendencję do pewnej okresowości. Na początku wieku, sport był dla ludności zupełną nowością i kortów do gry budowano bardo dużo. W okresie wojen i powojennym o squashu było cicho, a jego ponowny rozkwit przypada na przełom lat 60-tych i 70-tych. Dziś squash nie jest wybitnie popularną grą, ale ma swoich entuzjastów. Korty znajdują się w praktycznie każdym większym mieście, dzięki czemu squash jest ciekawą alternatywą dla wszechobecnych siłowni i klubów fitness https://www.phrz.pl/squash/o-squashu
Swego rodzaju fenomenem można uznać w squash-owym świecie Pakistan. Kraj, który dysponuje ponad trzystoma kortami, ma wśród swoich zawodników światowych mistrzów. Squash doskonale radzi sobie także w Kolumbii, Argentynie oraz Japonii.
Jak się ma squash w Polsce?
Do najpopularniejszych należy teoria, że w Polsce squash został spopularyzowany przez szwedzkich robotników, pracujących w 1976 roku nad budową hotelu w Brodnicy. Aby zabić nudę, obok terenu budowy stworzono pierwszy kort. Robotnicy chętnie umilali sobie czas rozgrywając partie squasha, przez co zainteresowali nim także polskich obywateli. Dzięki Szwedom, squash zyskał ogromną popularność i zaczęły powstawać pierwsze kluby sportowe. Utworzono także Polską Federację Squasha.
Squash należy do najbardziej dynamicznych dyscyplin sportowych. Można go uprawiać w dowolnym wieku i bez względu na kondycję. Dzięki swej intensywności, jedna intensywna partia gry pozwala spalić nawet 700-800 kalorii. Sport ten można uznać za doskonałą alternatywę dla siłowni, basenu czy klubów fitness. Odwiedź pobliski ośrodek sportu i sprawdź, ile przyjemności może Ci dać squash!
